Łożysko przodujące w ciąży – rozpoznanie i objawy
Rozpoznanie: „łożysko przodujące”, postawione najczęściej po wykonaniu badania usg lub po wystąpieniu krwawienia, budzi uzasadniony niepokój z uwagi na zagrożenie życia płodu i matki.
Patologia ta spotykana jest najczęściej w drugim trymestrze ciąży i spotyka to ok. 20% ciężarnych.
O łożysku przodującym mówimy gdy, umiejscawia się ono w dolnej części macicy, zakrywa jej ujście wewnętrzne całkowicie lub częściowo lub też dochodzi do jego brzegu.
W większości przypadków są szanse , że łożysko przesunie się do góry, jednak gdy tak się nie zdarzy, może dojść do powikłań, szczególnie w takiej sytuacji – gdy łożysko graniczy bezpośrednio z ujściem wewnętrznym kanału szyjki. Przylegające łożysko do ujścia wewnętrznego może być przyczyną krwotoku, gdy szyjka macicy zacznie się zgładzać, a łożysko przedwcześnie oddzielać.
Łożysko może zachodzić na ujście częściowo, brzeżnie lub całkowicie. W takich sytuacjach poród drogami natury jest raczej niemożliwy. Ułożenie łożyska może stwierdzić lekarz przez badanie USG. Nisko zlokalizowane łożysko przemieszcza się dzięki rozciągającemu się odcinkowi macicy. Zdarza się, że występuje to już przed 28 tygodniem ciąży jak również między 34 a 38 tygodniem ciąży. Ciężarna może mieć bezbólowe krwawienie, krew ma barwę jasnoczerwoną.
Kiedy mówimy o łożysku przodującym?
Jednym z powikłań ciąży jest usadowienie łożyska w nietypowym dla niego miejscu. Prawidłowo łożysko usadawia się w dnie macicy lub na przedniej albo tylnej ścianie macicy. O łożysku przodującym mówimy wtedy, gdy znajduje się ono nisko w macicy i w mniejszym lub większym stopniu pokrywa ujście wewnętrzne szyjki macicy.
Nazwa przodujące oznacza, że łożysko znajduje się całkowicie lub częściowo przed częścią przodującą płodu np. przed główką, jeżeli płód leży główką do dołu i zagradza płodowi drogę porodu. Często pacjentki mylą łożysko przodujące z łożyskiem położonym na przedniej ścianie macicy, a więc zupełnie prawidłowo.
Stopnie przodowania łożyska, a zagrożenie dla matki i płodu
W zależności od stopnia pokrywania ujścia wewnętrznego szyjki macicy przez łożysko, możemy mówić o łożysku całkowicie przodującym, które całkowicie pokrywa ujście wewnętrzne szyjki macicy, częściowo przodującym, jeżeli zachodzi na ujście wewnętrzne, ale nie zakrywa w całości ujścia czy brzeżnie przodującym, jeżeli jedynie brzeg łożyska dochodzi do ujścia wewnętrznego szyjki macicy.
Taka lokalizacja łożyska nisko w macicy nad ujściem wewnętrznym szyjki macicy jest niekorzystna dla przebiegu ciąży, gdyż w momencie wystąpienia skurczów macicy, dochodzi do oddzielania łożyska, co objawia się krwawieniem i stanowi zagrożenie dla matki i płodu. Im bardziej łożysko pokrywa ujście wewnętrzne szyjki macicy, tym większe ryzyko powikłań w czasie ciąży i porodu.
Postępowanie w przypadku łożyska przodującego
W większości przypadków łożysko nisko zlokalizowane samoistnie się koryguje i nie stanowi zagrożenia.
Jeśli jednak tak się nie zdarzy i ciężarna będzie krwawić niezbędna będzie hospitalizacja, aby dokładnie ocenić stan ciężarnej oraz płodu. Jeśli krwawienie jest słabe, zalecone jest leczenie zachowawcze, czyli hospitalizację z nakazem leżenia, dodatkowo ciężarna musi brać żelaza oraz witaminy C.
Jeśli zaistnieje taka konieczność to musi być przetoczona krew, wszystko to jest zalecane, aż do momentu aż dziecko będzie zdolne do życia po za organizmem matki. W przypadku gdy krwawienie ustąpi na co najmniej tydzień, ciężarna mieszka w pobliżu szpitala , może ona być wypisana do domu, jednak musi bezwzględnie przestrzegać zaleceń lekarza czyli leżenie, obecność osoby dorosłej przez 24 godziny na dobę. Głównym celem lekarzy jest utrzymanie ciąży chociaż do 36 tygodnia. W przypadku gdy płuca płodu osiągną dojrzałość, ciąża może być zakończona po przez cesarskie cięcie.
Jeżeli jednak krwawienie wystąpi przed 36 tygodniem i występuje zagrożenie dla matki i płodu , nie można zwlekać z porodem musi on być przeprowadzony natychmiast. Zazwyczaj u około trzech kobiet na cztery u których zdiagnozowane zostało łożysko przodujące poród kończy się cesarskim cięciem.
Poród drogami natury w przypadku łożyska przodującego możliwy jest w następujących przypadkach:
- gdy nisko umiejscowione łożysko nie pokrywa ujścia wewnętrznego
- krwawienie nie jest obfite
- łożysko przodujące zostaje zdiagnozowane w momencie regularnej czynności skurczowej
Mimo, że łożysko przodujące nadal stanowi poważne zagrożenie dla matki i płodu to u 99% ciężarnych, poród jest zakończony pomyślnie
Czynniki ryzyka łożyska przodującego
Bardziej predysponowane do wystąpienia tego powikłania są kobiety, u których w poprzedniej ciąży wystąpiło łożysko przodujące. Łożysko przodujące występuje częściej u kobiet, które już rodziły, zwłaszcza jeżeli rodziły wielokrotnie, a odstępy między porodami były krótkie, gdyż w błonie śluzowej, w miejscu zagnieżdżenia łożyska, zachodzą pewne zmiany, które powodują, że te obszary są mniej korzystne do ponownego zagnieżdżenia łożyska w kolejnej ciąży.
Ryzyko łożyska przodującego jest też większe po przebytym cięciu cesarskim, po zapłodnieniu in vitro czy po wyłyżeczkowaniu jamy macicy po porodzie czy poronieniu. Do innych czynników ryzyka tej patologii należą wady płodu i ciąża mnoga.
Jakie są objawy łożyska przodującego?
Pierwszym objawem łożyska przodującego jest krwawienie występujące najczęściej powyżej 7 miesiąca ciąży bez wyraźniej przyczyny, w stanie zupełnego spokoju, podczas snu w nocy lub w ciągu dnia w czasie wykonywania zwykłych czynności. Krwawienie z reguły jest poprzedzone skurczem mięśnia macicy, ale nie zawsze odczuwalnym przez ciężarną.
Pierwsze krwawienie jest na ogół niewielkie, ostrzegawcze, ale każde następne, występujące najczęściej w odstępach kilkudniowych, jest obfitsze i wiąże się z większym zagrożeniem dla płodu i matki. Nieprawidłowemu usadowieniu łożyska towarzyszy często nieprawidłowe położenie płodu w jamie macicy, a więc położenie miednicowe, poprzeczne lub skośnie.
Jak i kiedy można rozpoznać łożysko przodujące?
Każde krwawienie w II i III trymestrze ciąży powinno być diagnozowane w kierunku łożyska przodującego. Zastosowanie diagnostyki ultrasonograficznej pozwala na rozpoznanie łożyska przodującego przed pojawieniem się pierwszego krwawienia. Pewne ultrasonograficzne rozpoznanie łożyska przodującego stawia się powyżej 20 tygodnia trwania ciąży. Dlatego wykonując badanie USG tzw. połówkowe, a wiec między 20 a 22 tygodniem ciąży, oprócz dokładnej oceny budowy płodu, lekarz musi określić położenie łożyska.
Zalecenia – Częściowe i brzeżne przodowanie łożyska
Przy podejrzeniu łożyska przodującego w badaniu ultrasonograficznym przezbrzusznym, należy wykonać usg przez pochwę, gdyż ocena przezpochwowa jest dokładniejsza i precyzyjniej określa stopień przodowania łożyska. Ocenę łożyska należy powtórzyć po około 4 tygodniach.
Zdarza się bowiem, że w sytuacji częściowego czy brzeżnego przodowania łożyska, na skutek powiększania się macicy i rozciągania się dolnego odcinka macicy, łożysko może oddalić się od ujścia wewnętrznego szyjki macicy i przestać być łożyskiem przodującym. Dlatego zawsze należy w III trymestrze ciąży potwierdzić czy rzeczywiście mamy do czynienia z łożyskiem przodującym czy szczęśliwie łożysko oddaliło się na bezpieczną odległość od ujścia szyjki macicy i przodowanie łożyska już nie zagraża pacjentce.
Zobacz: Nieprawidłowości łożyska w ciąży
Nowością w diagnostyce łożyska przodującego jest rezonans magnetyczny, ale dostępność jest mniejsza niż badania usg.
Osoby które odwiedziły tą stronę znalazły ją szukając:
- co to jest łożysko przodujące
- objawy łożyska przodującego
- łożysko brzeżnie przodujące
- łożysko przodujące przyczyny
- lozysko przodujace co oznacza
- łożysko przodujące w ciąży
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.