Połóg i pierwsze dni po porodzie

Do domu wychodzi się zwykle trzeciego dnia po porodzie, jeżeli nie wystąpią żadne dodatkowe komplikacje np. gorączka, nadmierne krwawienie z macicy itp. W tym czasie położnik obserwuje, czy powrót do pełni sił odbywa się prawidłowo. Przyczyną kilkudniowego pobytu w szpitalu jest także obserwacja dziecka i jego funkcji życiowych.

Kobieta może odczuwać skurcze macicy, która powoli wraca do swoich naturalnych rozmiarów, oraz bóle krocza spowodowane nacięciem chirurgicznym mięśni w czasie akcji porodowej. Mijają one w ciągu 4 do 10 dni. Pomoże miejscowe znieczulenie w postaci aerozolu lub kremu, dostępne w aptekach, także bez recepty.

Trudności z oddawaniem moczu w czasie pierwszej doby po porodzie to zjawisko w pełni normalne, dolegające każdej kobiecie. Zaradzi temu krótki spacer, który pobudzi pracę narządów wewnętrznych w obrębie miednicy, w tym także pęcherza moczowego.

Również kłopoty z wypróżnieniem spowodowane są poporodowym zmęczeniem mięśni jamy brzusznej oraz zwolnieniem pracy jelit. Warto zastosować lekką dietę: ziarna zbóż, świeże owoce, jarzyny, a szczególnie jabłka, rodzynki i inne suszone owoce. Należy też pić dużo wody mineralnej nie gazowanej i soków owocowych.

Zmiany hormonalne po porodzie

2 – 3 dni po porodzie zmniejsza się stężenie hormonów płciowych we krwi (progesteronu i estrogenu). Jest to skutek wydalenia łożyska, które produkowało te hormony. W czasie karmienia piersią wzrasta we krwi poziom oksytocyny i protaktyny, które są niezbędne do prawidłowego procesu laktacji. Czynnikiem pobudzającym ich wydzielanie jest drażnienie brodawek sutkowych.

Uwaga! Po cięciu cesarskim dodatkowo może ci dolegać: osłabienie i senność po użytych do znieczulenia środkach oraz lekach znoszących ból po operacji. Mimo wykonanej operacji, pacjentkom dość szybko zaleca się wstawanie z łóżka i chodzenie, by zapobiec zakrzepicy (zastojowi krwi i powstawaniu skrzepów w naczyniach żylnych miednicy małej i kończyn dolnych). Jeśli nie ma przeciwwskazań, można już po upływie 24 godzin od wykonania operacji karmić dziecko piersią. Szwy zdejmowane są w 5 – 7 dobie po operacji. Gdy nie doszło do żadnych powikłań matka wychodzi razem z dzieckiem do domu w 7 dobie po operacji.

Piersi są pełne mleka już na trzeci dzień po porodzie. Jeżeli kobieta nie podejmie w tym czasie karmienia i nie będziesz dokładnie opróżniała piersi z pozostałego po karmieniu resztek pokarmu, może nastąpić tzw. zastój pokarmu. Ostry zastój trwa 12 do 24 godzin i powoduje bóle oraz obrzmienie, którym niekiedy towarzyszy mu bardzo wysoka temperatura ciała, mogąca sięgać powyżej 40 stopni C.

Uwaga! W wypadku pojawienia się takich dolegliwości w szpitalu lub po wyjściu do domu konieczna jest natychmiastowa konsultacja lekarska , która zadecyduje o sposobie leczenia i możliwości dalszego karmienia piersią dziecka.

Aby zapobiec tego typu dolegliwości, która może się nawet zakończyć powstaniem zapaleniem piersi czy ropnia w sutku i koniecznością interwencji chirurgicznej należy pamiętać o utrzymywaniu szczególnej higieny osobistej, po zakończeniu karmienia, jeżeli dziecko nie opróżniło całkowicie piersi, należy pozostały pokarm ściągnąć.

Okres po porodzie, czyli Połóg:

• • Sylwetka Twoja wraca do normy – nagle schudłaś o jakieś 5-6 kg (tyle waży dziecko, łożysko, wody płodowe), przez kolejne 2-3 dni na skutek wydalania nadmiaru płynów stracisz dodatkowo 2-3 kg. Możesz w związku z tym nadmiernie się pocić, zwłaszcza w nocy. Nadmierna potliwość mija zazwyczaj po tygodniu.
  • Macica obkurcza się i również „traci na wadze” – traci ponad kilogram by znów ważyć 50-60 gram pod koniec 6 tygodnia. Zwijanie macicy możesz odczuwać jako bolesne skurcze, zwłaszcza podczas karmienia piersią. W czasie gojenia z macicy wydziela się krew, śluz, tkanki tworząc tak zwane odchody połogowe. W pierwszych 5, 6 dniach odchody są krwiste, później stają się brązowoczerwone, brązowe. W końcu drugiego tygodnia są białe, surowicze. Ostatecznie zanikają w 4. tygodniu połogu; W tym czasie pamiętaj o częstej zmianie podpasek – nie zaleca się stosowania tamponów higienicznych.
  • Rany powstałe po nacięciu krocza lub po jego pęknięciu – właściwie zszyte i pielęgnowane goją się szybko. Ulgę może przynieść kompres z lodu owiniętego czystą gazą. Unikaj długiego stania i siedzenia (w siadaniu może pomóc Ci gumowe koło do pływania). Dbaj o higienę krocza – często myj je, osuszaj papierowymi ręcznikami, zapewniaj dostęp powietrza. Możesz robić nasiadówki (z rumianku, kory dębu), do mycia stosuj mydło dziecięce lub mało dziś popularne – zwykłe mydło szare. Po 2 tygodniach możesz zacząć stosować ćwiczenia usprawniające mięśnie krocza – napinaj krocze, jak przy powstrzymywaniu oddawania moczu, kilka razy dziennie, 10-12 skurczów na minutę.
  • Przez pierwsze 24 godziny nie będziesz czuła potrzeby pójścia do toalety. Jest to tak samo normalne, jak fakt, że w kilku następnych będziesz toaletę odwiedzała częściej – z moczem pozbywasz się nadmiaru płynów. Możesz również mieć problemy z oddaniem stolca, jednak staraj się wypróżnić do 5 dnia po porodzie. Nie obawiaj się, że rana krocza pęknie. Pij dużo płynów, stosuj dietę bogatą w błonnik.
  • Dbaj o piersi, nos wygodny biustonosz – także w nocy. Wzbieranie mleka w gruczołach sutkowych może sprawić, że piersi stają się napięte, twarde i bolesne w dotyku – kompresy z lodu pomogą zmniejszyć ból i napięcie. Kłopoty te z reguły mijają, gdy „dotrzecie się” z maluszkiem i dojdzie do równowagi między Twoją podażą mleka, a popytem na nie u maluszka. Na brodawkach mogą się pojawić pęknięcia i drobne ranki – zarówno piersi, jak i usteczka malucha muszą przyzwyczaić się do nowej roli. Zapewniaj piersiom dostęp powietrza, myj je samą wodą, ewentualnie smaruj własnym mlekiem. Jeżeli brodawki bardzo bolą i uniemożliwiają karmienie możesz zastosować kapturki ochronne – do kupienia w aptece.

• Rozstępy skórne zmieniają barwę na srebrzystobiałą i zmniejszają (nie znikają one jednak zupełnie), a przebarwienia skórne tracą intensywność (z wyjątkiem przebarwienia otoczki brodawki sutkowej, która może pozostać na stałe).
• Staraj się jak najwcześniej wstać z łóżka, wziąć prysznic, przebrać się, co na pewno pozytywnie wpłynie na Twoje samopoczucie, zacznij spacerować, choćby po szpitalnym korytarzu – wczesne chodzenie zapobiega wielu powikłaniom połogu, przyspiesza proces zwijania macicy, poprawia czynność pęcherza moczowego.
• Pamiętaj, aby po 6 tygodniach udać się na wizytę kontrolną do ginekologa.

Ten okres rozpoczyna się od chwili zakończenia porodu i trwa 6 tygodni. W tym czasie cały narząd rodny wraca do stanu z przed ciąży.

Położnica w tym okresie musi :

• zachowywać szczególną higienę osobistą
• stosować odpowiednią dietę
• dokonywać codziennie pomiaru temperatury ciała
• zachować wstrzemięźliwość od stosunków seksualnych
• powstrzymać się od dźwigania i wykonywania ciężkich prac fizycznych ( do tego zalicza się również forsowne ćwiczenia gimnastyczne)

Krwawienie i pierwsza miesiączka po porodzie

Krwawienie z macicy utrzymuje się około 2 tygodni po porodzie. Nasila się ono w czasie karmienia, jednak nie powinno być zbyt obfite. Po zakończeniu krwawienia, przez około 2 do 4 tygodni wydzielina z pochwy może być zabarwiona na żółto. W razie wątpliwości należy o to zapytać swojego lekarza ginekologa. Po upływie 6 tygodni od daty porodu naturalnego należy zgłosić się na kontrolę do swojego lekarza ginekologa.

W przypadku zakończenia ciąży cięciem cesarskim na taką wizytę kontrolną należy się zgłosić po 14 dniach od operacji lub w czasie wskazanym przez lekarza wykonującego cięcie.

Zuzanna Nowakowska

Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.