Niska temperatura u dziecka – przyczyny, objawy i postępowanie
Kiedy dziecko ma gorączkę, rodzice zwykle wiedzą, jak postępować. Jednak niska temperatura u dziecka często budzi więcej niepewności i obaw. Czy temperatura 35°C u dziecka jest powodem do niepokoju? Co oznaczają zimne poty przy obniżonej temperaturze? Kiedy należy szukać pomocy lekarskiej? W tym artykule wyjaśniamy, czym jest obniżona temperatura ciała u dziecka, jakie są jej przyczyny oraz jak prawidłowo postępować, gdy termometr wskazuje wartości poniżej normy.
Niska temperatura u dziecka – kiedy powinna niepokoić?
Zanim przejdziemy do szczegółów, warto zrozumieć, co dokładnie oznacza pojęcie niskiej temperatury u dziecka. Prawidłowa temperatura ciała nie jest stała i może się nieznacznie wahać w ciągu dnia [1].
Prawidłowa temperatura ciała u dzieci:
- Niemowlęta i małe dzieci: 36,5-37,5°C
- Dzieci starsze: 36,3-37,0°C
Temperatura ciała dziecka może być nieco niższa rano i wyższa wieczorem. Jest to naturalny rytm dobowy organizmu i nie powinien budzić niepokoju. Jednak gdy termometr wskazuje wartości poniżej normy, mówimy o obniżonej temperaturze ciała.
Obniżona temperatura u dziecka to wartość poniżej 36,0°C, ale powyżej 35,0°C. Temperatura poniżej 35,0°C oznacza hipotermię, która może stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia [2].
Warto pamiętać, że samo obniżenie temperatury ciała niekoniecznie musi być powodem do niepokoju. Kluczowe jest, jak długo utrzymuje się niska temperatura i czy towarzyszą jej inne objawy.
Przyczyny niskiej temperatury u dziecka
Obniżona temperatura ciała u dziecka może mieć różne przyczyny – od całkowicie niegroźnych, po te wymagające interwencji medycznej. Zrozumienie potencjalnych przyczyn pomoże w odpowiedniej reakcji.
Niegroźne przyczyny obniżonej temperatury
Medyczne przyczyny niskiej temperatury
Niekiedy obniżona temperatura u dziecka może wskazywać na problemy zdrowotne, szczególnie gdy utrzymuje się przez dłuższy czas lub towarzyszy jej pogorszenie stanu ogólnego [3].
Infekcje i choroby:
Inne czynniki medyczne:
Niska temperatura po lekach przeciwgorączkowych
Interesującym zjawiskiem jest za niska temperatura u dziecka po paracetamolu lub ibuprofenie. Zbyt duże dawki leków przeciwgorączkowych mogą spowodować nadmierne obniżenie temperatury ciała [4]. Jest to sygnał, że dawka leku powinna zostać zmniejszona lub – jeśli dziecko ma już tylko stan podgorączkowy – całkowicie odstawiona.
Objawy towarzyszące obniżonej temperaturze u dziecka
Sama niska temperatura u dziecka nie zawsze musi być powodem do niepokoju. Kluczowe jest obserwowanie, czy towarzyszą jej inne objawy, które mogłyby wskazywać na poważniejszy problem zdrowotny.
Zimne poty i niska temperatura u dziecka
Jednym z niepokojących objawów są zimne poty przy niskiej temperaturze ciała. Zimne poty i niska temperatura u dziecka mogą wskazywać na początek infekcji, odwodnienie lub być objawem hipoglikemii (zbyt niskiego poziomu cukru we krwi) [5].
Inne objawy towarzyszące niskiej temperaturze
Objawy łagodne:
Objawy niepokojące:
Uwaga! Jeśli niska temperatura u dziecka (poniżej 36°C) utrzymuje się przez dłuższy czas lub towarzyszy jej którykolwiek z niepokojących objawów, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Niska temperatura u dziecka po gorączce – czy to normalne?
Wielu rodziców niepokoi się, gdy po ustąpieniu gorączki temperatura ciała dziecka spada poniżej normy. Temperatura 35,5°C u dziecka po gorączce może być zjawiskiem przejściowym i nie zawsze oznacza problem.
Dlaczego występuje obniżona temperatura po gorączce?
Gdy organizm dziecka walczy z infekcją, temperatura ciała wzrasta. Po pokonaniu infekcji lub pod wpływem leków przeciwgorączkowych, mechanizmy termoregulacji mogą chwilowo „przestrzelić” w drugą stronę, powodując przejściowe obniżenie temperatury [6].
Kiedy obniżona temperatura po gorączce powinna niepokoić?
Przejściowe obniżenie temperatury po gorączce zwykle nie jest powodem do niepokoju. Jednak należy zwrócić uwagę na następujące sytuacje:
Pamiętaj, że za niska temperatura u dziecka po paracetamolu lub ibuprofenie może świadczyć o przedawkowaniu leku. W takiej sytuacji należy skonsultować się z lekarzem odnośnie właściwego dawkowania [7].
Niska temperatura u dziecka podczas snu – czy to powód do niepokoju?
Temperatura ciała naturalnie obniża się podczas snu – jest to część cyklu dobowego organizmu. Niska temperatura u niemowlaka podczas snu czy u starszego dziecka jest więc zjawiskiem fizjologicznym.
Typowe wartości temperatury podczas snu
Podczas snu temperatura ciała dziecka może obniżyć się o 0,5-1°C w porównaniu do temperatury w ciągu dnia. Oznacza to, że temperatura 36°C u dziecka podczas snu jest całkowicie normalna [8].
Kiedy zimne dziecko podczas snu powinno niepokoić?
Choć obniżona temperatura podczas snu jest normalna, istnieją sytuacje, które powinny zwrócić naszą uwagę:
Wskazówka: Jeśli martwisz się niską temperaturą u dziecka podczas snu, sprawdź czy temperatura w pokoju jest odpowiednia (18-21°C), czy dziecko nie jest nadmiernie spocone (co może prowadzić do wychłodzenia) oraz czy nie jest zbyt lekko okryte.
Co robić przy obniżonej temperaturze u dziecka?
Gdy zauważysz niską temperaturę u dziecka, ważne jest odpowiednie postępowanie, które zależy od wartości temperatury i towarzyszących objawów.
Temperatura 36-36,5°C (lekko obniżona)
Temperatura 35-36°C (obniżona)
Temperatura poniżej 35°C (hipotermia)
Uwaga! Temperatura poniżej 35°C wymaga natychmiastowej pomocy medycznej! To stan zagrożenia życia.
Kiedy zgłosić się do lekarza z dzieckiem z niską temperaturą?
Choć lekko obniżona temperatura u dziecka zwykle nie jest powodem do niepokoju, istnieją sytuacje, w których należy skonsultować się z lekarzem.
Natychmiastowa pomoc medyczna (pogotowie)
Konsultacja z lekarzem (w ciągu 24 godzin)
Pamiętaj, że jako rodzic masz prawo do konsultacji medycznej zawsze, gdy stan dziecka budzi Twój niepokój. Lepiej skonsultować się z lekarzem „na wszelki wypadek”, niż przeoczyć potencjalnie poważny problem zdrowotny [9].
Jak zapobiegać obniżonej temperaturze u dziecka?
Choć niektórych przyczyn niskiej temperatury nie da się uniknąć, istnieje wiele sposobów, aby zmniejszyć ryzyko jej wystąpienia.
Odpowiednie ubieranie dziecka
Właściwa temperatura w pomieszczeniu
Odpowiednie nawodnienie i odżywianie
Prawidłowe nawodnienie i zbilansowana dieta mają kluczowe znaczenie dla utrzymania właściwej temperatury ciała [10].
Podsumowanie: niska temperatura u dziecka
Niska temperatura u dziecka może mieć wiele przyczyn – od naturalnych wahań dobowych, przez przejściowe stany po gorączce, aż po poważniejsze problemy zdrowotne. Kluczowe jest rozpoznanie, kiedy obniżona temperatura wymaga interwencji medycznej.
Kiedy nie ma powodu do niepokoju:
Kiedy należy działać:
Pamiętaj, że jako rodzic masz najlepsze wyczucie, gdy chodzi o zdrowie Twojego dziecka. Jeśli niska temperatura u dziecka budzi Twój niepokój, nawet jeśli nie towarzyszy jej żaden z wymienionych objawów, zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Lepiej rozwiać wątpliwości, niż niepotrzebnie się martwić.
Źródła:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK331/
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hypothermia/symptoms-causes/syc-20352682
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4923536/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK537086/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470316/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK324/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK526095/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3427038/
- https://www.aap.org/en/patient-care/fever/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK541107/
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.