Symbole chrztu świętego – jakie są i jakie jest ich znaczenie?
Symbole chrztu świętego składają się z wielu wymownych gestów. Podczas obrzędu sakramentów możemy dostrzec widzialne znaki zewnętrzne, jednak należy pamiętać również o tych ukrytych symbolicznych.
Symbole sakramentów podczas ceremonii chrztu
Ceremonie chrztu nie są identyczne w różnych kościołach. Na przykład symbole i procedury sakramentów nie są takie same w kościele luterańskim jak w kościele katolickim. Ceremonia chrztu jest na ogół pełna symboliki, niezależnie od wyznania.
Symbole są bardzo ważne w każdym sakramencie, ponieważ same sakramenty są symbolem zbliżania się do Boga przez Jezusa. Bóg jest niewidzialnym, tajemniczym stwórcą i uobecnia się poprzez symbole, rytuały i tradycje sakramentów.
Symbole chrztu są ściśle wplecione w wiarę i obrzędy chrześcijańskie. Niektóre z tych symboli można również znaleźć w wielu innych sakramentach kościelnych, a nie tylko podczas ceremonii chrztu. Przypominają piękno tradycji zachowanych przez pokolenia.
Poza warstwą zewnętrzną chrztu, którą obserwujemy i która jest zrozumiała nawet dla postronnych uczestników ceremonii, niezwiązanych zupełnie z instytucją kościoła, obecne jest w nich także ukryte znaczenie symboli chrztu. Znane tylko wtajemniczonym, czyli całej wspólnocie wiernych!
Żadna z tych czynności nie dzieje się jednak przypadkowo, a ich znajomość z pewnością pomoże głębiej przeżyć same chrzciny, jak i ten wyjątkowy czas.
Jakie są symbole i elementy chrztu świętego?
Istnieje pięć uniwersalnych symboli chrztu: krzyż, biała szata, olej, woda i światło. Inne znane symbole to chrzcielnica, czytania z pism świętych i modlitwy oraz obecni rodzice chrzestni. Symbole chrztu św. reprezentują filozofie i nauki religii chrześcijańskiej oraz tradycje i rytuały pojedynczego kościoła i jego kongregacji.
Twoje dziecko może otrzymać w prezencie na chrzest kilka ozdób krzyżowych lub biżuterii od rodziny i przyjaciół, ale możesz chcieć mieć jeden dla swojego dziecka do noszenia podczas samej ceremonii religijnej.
Znaczenie symboli uroczystości chrztu:
Czy wszyscy katolicy znają znaczenie i mogą wymienić symbole chrztu oraz znakach pojawiających się w trakcie uroczystości? Często znaki te przelatują w ogóle niezauważone, lub ledwie dostrzeżone. Symbole używane w sakramentach to kolejny sposób uwidocznienia Boga, ponieważ symbole służą jako drzwi do głębszego zrozumienia. Chrzest katolicki naznaczony jest konkretnymi znakami i symbolami, które mają dla nas szczególne znaczenie.
Woda chrzcielna
Błogosławieństwo wodą podczas chrztu świętego to polanie lub zanurzenie w wodzie jest symbolem obmycia z grzechu pierworodnego i rozpoczęcia nowej drogi w Chrystusie. Człowiek dostaje nowe życie z wody i z ducha.
Dzieje się tak dlatego, iż ksiądz odmawiając modlitwę poświęcenia wody, prosi również o zstąpienie Ducha Św. na nią. Okazuje się że woda, jako taka nie posiada żadnej nadprzyrodzonej mocy, to w czasie chrztu otrzymuje moc uświęcającą.
Woda również przypomina ewangelię Jana 3: to 1-6, „…jeżeli człowiek nie narodzi się z wody iż Ducha, nie może wejść do królestwa
Olej w krzyżmie chrzcielnym
Olej to kolejny symbol chrztu Ducha Świętego. Oczywiście olej symbolizuje również Ducha Świętego podczas innych sakramentów i zgromadzeń religijnych. Podczas chrztu dziecko jest namaszczane olejem, a olej jest kilkakrotnie wymieniany w Biblii jako symbol zbliżenia osoby i Ducha Świętego.
Olejki święte używane są podczas chrztu dla wzmocnienia wiary pomazańców. Symbolizują także dary Ducha Świętego. Olejek zmiękcza, leczy, uspokaja i chroni. Olej nakłada się na klatkę piersiową dziecka ze znakiem krzyża. Ten olej, znak siły, daje moc przeciwstawiania się złu.
Dziecko, wzmocnione darem Ducha Bożego, będzie prowadzone i strzeżone przez Boga na każdym etapie drogi życia.
Krzyżmo składa się z oliwy z oliwek i balsamu (zapachu). Perfumowany olejek ma wyjątkową właściwość zarówno przyciągania innych, jak i wyróżniania tego, kto go używa. Ten olejek, umieszczony na czubku głowy, wzywa nas do bycia „dobrym zapachem Chrystusa”. 2 Kor 2:15
Chrzcielnica
To naczynie, wypełnione wodą święconą, przeznaczone wyłącznie do zanurzenia chrzczonego dziecka, albo do czerpania z niego wody potrzebnej do polania. Wykonane z kamieni, wcześniej z drewna czy metalu. Tradycyjne chrzcielnice ozdabiane były rzeźbami symbolizuje chrzcielne strumienie, rzeki lub kałuże wody w minionych wiekach, jak rzeka Jordan, gdzie Chrystus został ochrzczony przez Jana Chrzciciela. Naczynia te często przypominały również swym kształtem kielich Pański.
Paschał świeca chrzcielna
To duża świeca wykonana z wosku pszczelego. Umieszczona przy chrzcielnicy przekazuje swój płomień świecy chrzcielnej. Sam Paschał symbolizuje Chrystusa Zmartwychwstałego, a płomień przekazany świecy dziecka, oznacza światło wiary, które w momencie chrztu zapala się w człowieku, oraz powtórne narodzenie, tym razem dla Królestwa Bożego.
Świeca jest przekazywana do rodziców lub do chrzestnego ochrzczonych symbolizuje Chrystusa, światłem świata, w nadziei, że On oświeci dziecka i umożliwić tym, którzy Go kochają i wspierają go, aby towarzyszył mu w wiara. Symbolizuje pomoc, jaką Kościół musi zapewnić swojemu nowemu członkowi w odnajdywaniu własnego światła w świecie.
Światło było pierwszym darem Boga, jego pierwszym stworzeniem. W starym testamencie światło było symbolem wiary, a wraz z nadejściem Jezusa ta symbolika została wzbogacona o nowe podstawowe znaczenia w życiu wiernego. „Ja jestem prawdziwym światłem” Jezus powiedział do uczniów: „Wy jesteście światłością świata… wasze światło musi świecić przed ludźmi, aby widzieli wasze dobre uczynki i chwalili Ojca, który jest w niebie!” (Mat. 5:16).
Świeca lub świeca chrzcielna reprezentuje zaangażowanie chrześcijanina w odnalezienie światła własnego życia wiary, by z kolei stać się światłem świata poprzez swoje uczynki i czyny.
Gołąb
W chrzcie symbolika gołębia przedstawia Ducha Świętego. Według Biblii, gdy Jezus został ochrzczony, otworzyły się niebiosa, przemówił Bóg i Duch Święty zstąpił na Niego w postaci gołębicy. Gołąb potwierdził Jezusa jako Wybrańca. To cudowne wydarzenie ukazuje pełne miłości zjednoczenie trzech aspektów chrześcijańskiej Trójcy: Boga Ojca, Jezusa Syna i Ducha Świętego.
Gołąb symbolizuje także pokój między Bogiem a ludźmi. Kiedy Duch Święty pojawił się jako gołębica podczas chrztu Jezusa, pokazało to, że Bóg (poprzez Jezusa) zapłaci cenę za grzechy ludzkości, aby ludzkość mogła ostatecznie pojednać się z Bogiem.
Biała szata
Biała szata wyraża czystość duszy odzyskanej bez skazy po chrzcie, głęboką przemianę i wewnętrzną odnowę, jaką sakrament wniósł do osoby, która go przyjęła. Dziecko otrzymują ją jako symbol nieskazitelnej czystości duszy, po obmyciu z grzechu pierworodnego. Szatę nakłada matka chrzestna, zobowiązując się tym samym pomagać i czuwać, by ochrzczony mały człowiek przez całe życie zachowywał czystość duszy.
To obecnie ozdobna biała chusta, na której wyhaftować można imię i nazwisko przyjmującego chrzest oraz datę sakramentu. Jest symbolem nowego życia i nowej godności. W starożytności ci, którzy zostali ochrzczeni, musieli nosić nową, białą szatę, zanim dołączyli do innych wiernych w Kościele.
Krzyż
Znak krzyża na czole dziecka – Krzyż w wierze katolickiej jest symbolem miłości doskonałej, aż po śmierć i równocześnie tę śmierć przezwyciężającą. To podstawowy i zewnętrzny znak przynależności każdego chrześcijanina. Podczas sakramentu chrztu kapłan wraz z rodzicami i chrzestnymi kreśli na czole dziecka znak krzyża wzywając Bożą opiekę i prosi o wejście do ciała kościoła chrześcijańskiego. Oznacza to przynależność i naznaczenie nowo ochrzczonego, pieczęcią Chrystusa.
Zanurzenie
Formuła zanurzenia – obok polania główki dziecka można stosować również zanurzenie w wodzie święconej. Taka forma chrztu jest symbolem uczestnictwa (czyli zanurzenia) w śmierci i (wynurzenia) zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa.
Czytania biblijne i modlitwy
Czytania biblijne podczas chrztu pochodzą ze Starego i Nowego Testamentu Biblii. Świętują słowo Boże i wzywają do odnowy i wyznania wiary. Czytania przywołują także chrzest Chrystusa i symboliczne znaczenie tego, jakim jest umrzeć dla siebie i zmartwychwstać z tej śmierci, tak jak Chrystus zmartwychwstał po ukrzyżowaniu.
Modlitwy podczas chrztu błagają o uwolnienie od grzechu dla dziecka i proszą o opiekę Chrystusa, błogosławieństwa, miłosierdzie i łaskę dla dziecka, rodziców, rodziców chrzestnych, rodziny i wiernych.
Rodzice Chrzestni
Tradycją rodziców chrzestnych jest pomoc rodzicom w wychowaniu chrześniaka w wierze chrześcijańskiej. Rodzice chrzestni są wybierani przez rodziców, a ich rola w ceremonii chrztu jest różna. W niektórych kościołach rodzic chrzestny trzyma dziecko podczas obrzędu chrztu, ale w innych stoją z rodzicami, aby ich wesprzeć i dać świadectwo ceremonii.
W niektórych kulturach rodzice chrzestni posiadają tytuł honorowy, podczas gdy w innych rodzice chrzestni traktują swoje role poważnie i angażują się w wiele aspektów życia dziecka.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.