Zakażenie połogowe – jakie są jego przyczyny i objawy? Sposoby leczenia
W czasie połogu organizm jest osłabiony i skoncentrowany na regeneracji. Jest bardziej podatny na wszelkiego typu infekcje pochwy, w tym także na zakażenie połogowe. Warto się dowiedzieć, czym ono jest i jak się przed nim uchronić.
Zakażenie połogowe – jak możemy się jego nabawić?
Objawy intymnej infekcji mogą pojawić się dopiero po kilku dniach. Czasami infekcje połogowe mogą być zauważalne dopiero po wyjściu ze szpitala. Ważne jest, aby szukać oznak ewentualnej infekcji już po wyjściu ze szpitalnego oddziału położniczego .
Zakażenie połogowe to nic innego jak infekcja dróg rodnych kobiety. Wywołują ją drobnoustroje, które samoistnie lub w trakcie badania przez pochwę lub podczas zabiegu położniczego wnikają do ran poporodowych (czyli miejsca odklejenia się łożyska, uszkodzonego kanału szyjki macicy, pęknięcia pochwy i krocza po porodzie, rany po nacięciu krocza).
Winowajcami mogą być tu zarówno bakterie tlenowe, beztlenowe, paciorkowce grupy A i B czy gronkowce.
Istnieje kilka rodzajów zakażeń poporodowych, w tym:
- zapalenie błony śluzowej macicy: infekcja błony śluzowej macicy,
- zapalenie mięśniówki: infekcja mięśnia macicy,
- parametritis: (zapalenie przymacicza) – infekcja obszarów wokół macicy.
Niektóre z tych bakterii naturalnie występują w przedsionku pochwy, w samej pochwie i sromie, tworząc tzw. endogenną mikroflorę, a zagrożenie stwarzają dopiero, gdy atakują jałowe odcinki kanału rodnego.
Ryzyko rozwoju infekcji pochwy po porodzie jest różne w zależności od metody porodu. Szansa wystąpienia zarażenia się to:
- 1 do 3 % w normalnych naturalnych porodach z pochwy,
- 5 do 15 % zaplanowanych cięć cesarskich wykonanych przed porodem,
- 15 do 20 % w nieplanowanych cesarskich cięciach wykonywanych po rozpoczęciu już porodu.
Dodatkowe czynniki, które mogą zwiększać ryzyko wystąpienia zakażenia połogowego:
- otyłość,
- bakteryjne zapalenie pochwy, infekcja przenoszona drogą płciową,
- wielokrotne badania pochwy podczas porodu,
- długi i przedłużony poród,
- opóźnienie między pęknięciem worka owodniowego a porodem,
- pozostające resztki łożyska w macicy po porodzie,
- nadmierne krwawienie z pochwy po porodzie.
Zakażenie połogowe a cesarskie cięcie
Najważniejszym i najczęstszym czynnikiem ryzyka zakażeń poporodowych jest rodzaj porodu. Jeśli wiesz, że będziesz mieć cesarskie cięcie, możesz porozmawiać z lekarzem o tym, jakie kroki podejmuje szpital, aby ewentualnym zapobiec infekcjom poporodowym.
Środki ostrożności mogą zmniejszyć ryzyko zarażenia się po porodzie podczas cesarskiego cięcia:
- rano antyseptyczny prysznic rano operacji,
- usuwanie włosów łonowych za pomocą maszynki do strzyżenia zamiast brzytwy,
- przy użyciu alkoholu chlorheksydyny do przygotowania skóry,
- przyjmowanie antybiotyków o rozszerzonym spektrum przed operacją,
- wiele szpitali stosuje wiele z tych środków, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia infekcji.
Objawy zakażenia połogowego – jakie są?
Postać oraz nasilenie objawów zakażenia połogowego w dużej mierze zależy od miejsca rozwoju infekcji, rodzaju drobnoustrojów oraz odporności organizmu kobiety. W zależności od stopnia rozprzestrzenienia się zakażenia poporodowego rozróżnia się zakażenie miejscowe, które obejmuje narządy płciowe kobiety oraz zakażenie uogólnione nazywane posocznicą połogową.
Objawy połogowej infekcji i znaki mogą obejmować:
- gorączka i zwiększone tętno,
- ból w dolnej części brzucha lub miednicy spowodowany obrzękiem macicy,
- brzydko pachnąca wydzielina z pochwy,
- blada skóra, co może być oznaką dużej objętości utraty krwi,
- dreszcze,
- uczucie dyskomfortu lub choroby,
- ból głowy,
- utrata apetytu,
W przypadku zakażenia miejscowego objawy zależą od części dotkniętej zakażeniem. I tak, jeśli doszło do zakażenia rany krocza lub pochwy, kobieta może zaobserwować u siebie bolesność, obrzęk i zaczerwienienie oraz szary nalot na ranie. Może mieć także trudności z oddawaniem moczu, czasami występują także gęste odchody połogowe o nieprzyjemnym zapachu.
Infekcja błony śluzowej macicy charakteryzuje się natomiast nieznaczną gorączką, niejasnym bólem podbrzusza oraz pojawieniem się odchodów połogowych o zgniłym zapachu.
Leczenie zakażenia połogowego
W leczeniu zakażenia połogowego stosuje się terapię antybiotykową. Ma ona dużą skuteczność i powinna być wdrożona jak najwcześniej. Pomocne jest także leczenie objawowe zakażenia przy użyciu środków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych oraz witamin. W bardzo ciężkich postaciach nierzadko niezbędne jest przetoczenie krwi i osocza oraz podawanie immunoglobulin.
Zapobieganie infekcji zakażenia połogowego
Aby nie dopuścić do zakażenia połogowego należy przede wszystkim dokładnie dbać o higienę i czystość zarówno w trakcie porodu, jak i w okresie połogu. Kobieta w połogu zawsze powinna myć ręce przed dotknięciem krocza i podcierać się w kierunku od przodu do tyłu, co zapobiega przedostawaniu się bakterii ze sromu do pochwy.
Korzystne jest także wietrzenie krocza, które znacznie przyspiesza gojenie się ran poporodowych.
W żadnym razie nie należy natomiast stosować tamponów w połogu, ponieważ zwiększa to ryzyko zakażenia.
Każdy stan gorączkowy w okresie połogu może, choć nie musi, wskazywać na zakażenie połogowe, dlatego o każdej takiej sytuacji należy niezwłocznie poinformować lekarza prowadzącego.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.