Zagrażający poród przedwczesny – objawy i oznaki
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia mianem porodu przedwczesnego określa się zakończenie ciąży w okresie miedzy 23. a 37. tygodniem jej trwania. Z porodów tych rodzą się noworodki niedonoszone o wadze od 500g do 2500g.
Porody przedwczesne w krajach rozwiniętych to 8-10%. W Polsce poród przedwczesny, czyli przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży, dotyczy ok. 1,5% dzieci. 85% zgonów okołoporodowych dotyczy noworodków, które przedwcześnie przyszły na świat. 30% dzieci urodzonych przed 29. tygodniem ciąży wykazuje zaburzenia neurologiczne, zaburzenia słuchu i wzroku oraz zdolności intelektualnych.
Niebezpieczne u wcześniaków przed i po porodzie w 34 tygodniu ciąży
Głównym problemem u wcześniaków jest niedojrzały układ oddechowy. Do 34. tygodnia ciąży dojrzewanie płuc nie jest ukończone, dlatego po porodzie mogą wystąpić groźne dla życia dziecka zaburzenia oddychania. Dopiero po 34. tygodniu organizm płodu produkuje zwiększoną ilość substancji – surfaktantu, dzięki któremu po zaczerpnięciu pierwszego oddechu, pęcherzyki płucne w całości się rozprężają i nie zapadają po wydechu. Jeśli brakuje surfaktantu płuca nie mogą napełnić się powietrzem i tym samym tlen nie przenika do krwi.
Gdy odejdą wody płodowe, a w okresie do 24 godzin po pęknięciu pęcherzyka płodowego nie wystąpią skurcze lub kolor płynu płodowego będzie miał podejrzany kolor lekarz położnik może zalecić wywołanie porodu poprzez cesarkę.
Zobacz: Przyczyny przedwczesnego porodu
Objawy przedwczesnego porodu
Poród przedwczesny objawia się zazwyczaj przedwczesnymi skurczami lub pęknięciem pęcherza płodowego. Przy przedwczesnych skurczach lekarze i położne bezwzględnie zalecają leżenie w łóżku w domu lub w szpitalu. Jeśli są to skurcze, które powoli rozwierają szyjkę macicy, można próbować zatrzymać je lekami hamującymi skurcze tj. lekami tokolitycznymi w formie dożylnej lub w tabletkach. Jeśli zagrożenie porodem przedwczesnym spowodowane jest przez skróconą szyjkę lub nawet rozwartym ujściem macicy, można zamknąć je szwem.
Zobacz: Dlaczego poród boli? – czym są bóle porodowe
Kiedy dziecka nie da się zatrzymać…
Czasem nie można zatrzymać porodu przedwczesnego. Należy wówczas pomóc dziecku się urodzić. Przy porodzie spontanicznym lekarz powinien naciąć krocze – kości czaszki są jeszcze miękkie i wrażliwe, więc nie można ich ściskać. W przypadku bardzo małych dzieci lub położenia miednicowego najlepiej jest wykonać cięcie cesarskie. Jeśli to możliwe, należy je wykonać w znieczuleniu zewnątrzoponowym, a nie ogólnym. Mama może wtedy przytulić dziecko, kiedy przyjdzie na świat.
Zobacz: Poród naturalny a cięcie cesarskie
Czy wcześniak sam oddycha?
W jaki sposób przy zagrażającym porodzie przedwczesnym lekarz może stwierdzić, czy płuca dziecka są dojrzałe? Przyjmuje się, że przed końcem 34. tygodnia ciąży płuca dziecka nie są jeszcze zdolne do samodzielnego oddychania. Jeśli jednak istnieje zagrożenie porodem przedwczesnym, lekarze próbują opóźnić go o 24 do 36 godzin i w tym czasie podają hormon glikokortykosteroidowy nadnerczy (kortyzon), albo do żyły ramiennej, albo w pośladek. Kortyzon przyspiesza dojrzewanie płuc i zmniejsza problemy oddechowe po porodzie.
Zobacz: Wcześniak – cechy wcześniaków i opieka
Kiedy do inkubatora?
Zależy to od tygodnia ciąży, w którym dziecko przyszło na świat i od jego wagi. Jeśli dziecko waży mniej niż 2000 gramów musi przebywać w stałej temperaturze 37 stopni.
Kiedy do domu?
Nie ma w zasadzie sztywnych reguł mówiąch o tym, kiedy można z wcześniakiem wyjść ze szpitala. Lekarze pediatrzy i pielęgniarki obserwują rozwój dziecka: czy dobrze pije, czy systematycznie przybiera na wadze i na ile stabilne są jego funkcje życiowe (układ krążenia, oddychanie, przemiana materii). Ważne jest także, w jaki sposób rodzice radzą sobie z dzieckiem.
Wcześniaki rzadko opuszczają szpital przed końcem 36. tygodnia ciąży, przy czym masa ciała nie jest czynnikiem decydującym. Nawet dzieci poniżej 2500 gramów mogą pójść do domu, jeśli nie ma przeciwwskazań, a rodzice czują się pewnie.
Zobacz: Połóg i pierwsze dni po porodzie
Proponowane artykuły:
- Zakażenie połogowe – infekcja dróg rodnych kobiety po porodzie
- Kangurowanie noworodka – zobacz na czym polega i po co jest
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.