Refluks żołądkowo-przełykowy u noworodków i niemowląt – objawy, leczenie i powikłania

U prawie połowy niemowląt dwa do trzech razy dziennie występują objawy sugerujące refluks żołądkowo-przełykowy, co jednak wcale nie musi oznaczać, że twój maluszek go ma.

---

Co to jest refluks żołądkowo-przełykowy?

Refluks żołądkowo-przełykowy to przemieszczanie się treści żołądkowej do przełyku częściej dotyczy wcześniaków i dzieci, u których występowała kolka. Zwykle pojawia się między drugim a czwartym tygodniem życia i może trwać aż do ukończenia przez dziecko pierwszego lub nawet drugiego roku życia. Stan ten zwykle osiąga szczyt w wieku 4 miesięcy i ustępuje samoistnie między 12 a 18 miesiącem życia.

Powikłania refluksu żołądkowo-przełykowego u dziecka

Diagnozę często stawia się klinicznie, w tym na podstawie próby zmiany diety, ale niektóre niemowlęta wymagają serii górnych odcinków przewodu pokarmowego, zastosowania sond pH i impedancji przełyku, a czasem endoskopii.

• drażliwość
• problemy z oddychaniem
• słaby wzrost

Refluks żołądkowo-przełykowy wymaga jedynie zapewnienia bezpieczeństwa. Leczenie rozpoczyna się od modyfikacji pozycji karmienia i układaniu dziecka po karmieniu; niektóre niemowlęta wymagają leków tłumiących kwas, takich jak inhibitory pompy protonowej lub blokery H2. Rzadko wymagana jest operacja przeciwrefluksowa.

Co powoduje refluks u niemowląt i dzieci?

W większości przypadków refluks u niemowląt jest spowodowany źle skoordynowanym przewodem pokarmowym.  Winny jest zwykle niedojrzały układ trawienny dziecka, a większość niemowląt wyrasta z tego stanu do pierwszych urodzin. U starszych dzieci przyczyny występowania refluksu są często takie same jak u dorosłych. Rozluźnienie zastawki mięśniowej między żołądkiem a przełykiem  może powodować wystąpienie objawów i wypłynięcie kwasów trawiennych do góry układu pokarmowego.

Inne przyczyny to alergia pokarmowa , najczęściej jest to alergia na mleko krowie.
Karmisz dziecko piersią i obawiasz się wystąpienia u niego objawowi refluksu?

Zobacz: Dieta bezmleczna bez laktozy u karmiącej piersią matki

Mniej powszechną przyczyną jest gastropareza (opóźnione opróżnianie żołądka), w której pokarm pozostaje w żołądku przez dłuższy czas, utrzymując wysokie ciśnienie żołądkowe, które predysponuje do refluksu.

Jakie są objawy refluksu żołądkowo-przełykowego?

Refluks przypomina zgagę u dorosłych. Kwas z żołądka odpływa do przełyku lub do gardła objawiający się jako mokre bekanie po karmieniu – powodując częste ulewanie i wymioty. Jest to dokuczliwa dolegliwość powodująca rozdrażnienie o płacz u dziecka. Częstość refluksu żołądkowo-przełykowego wzrasta między 2 miesiącem a 6 miesiącem życia (prawdopodobnie z powodu zwiększonej objętości płynu przy każdym karmieniu), a następnie zaczyna się zmniejszać po 7 miesiącach. Refluks żołądkowo-przełykowy ustępuje u około 85% niemowląt po 12 miesiącach i 95% po 18 miesiącach.

Objawy refluksu u niemowlaka:

• częste ulewanie, czkawka, odbijanie się,
• wymioty (wymiotowanie zwykle kilka godzin po karmieniu),
• trudności z przełykaniem,
• trudny do ukojenia płacz,
• ostry ból,
• wyginanie się w łuk w trakcie karmienia,
• odmawianie jedzenia lub na odwrót – niepohamowany apetyt u dziecka,
• trudności z jedzeniem (duszenie się lub wymiotowanie podczas karmienia)
• powolny przyrost masy ciała,
• obfite ślinienie się,
• Narzekanie kwaśnego smaku w ustach

Czy można w jakiś sposób zapobiegać refluksowi żołądkowo-przełykowemu?

Refluks zwykle zanika samoistnie. Można jednak spróbować zapobiegać jego objawom poprzez:

• dłuższe karmienie piersią,
• podawanie dziecku mniej pokarmu – objawy refluksu są zawsze silniejsze w przypadku przejedzenia, dlatego lepiej karmić niemowlę częściej, podając mu mniej pokarmu,
• częste podnoszenie dziecka do odbicia po karmieniu,
• podkładanie wyżej poduszki pod główkę dziecka po karmieniu,
• dawanie smoczka po karmieniu (ssanie smoczka pomaga zapobiegać odpływom treści żołądkowej do przełyku),
• nie kąpanie niemowlaka zaraz po karmieniu.

Czy refluks żołądkowo-przełykowy łączy się z powikłaniami?

Z występowaniem refluksu żołądkowo-przełykowego lekarze wiążą niekiedy ataki ostrego kaszlu, zachłystowe zapalenie płuc, bezdech a także problemy rozwojowe.

Na czym polega leczenie refluksu żołądkowo-przełykowego?

Refluks rzadko wymaga interwencji medycznej.

• Modyfikowanie żywienia
• Układanie dziecka po karmieniu (pozycjonowanie)
• Czasami terapia tłumiąca kwas
• Rzadko operacja

Jeśli jednak dziecko nie przybiera na wadze, nie może spać i bardzo cierpi natychmiast skontaktuj się z lekarzem, który być może podejmie decyzję o wykonaniu zabiegu operacyjnego.

Na czym polega pozycjonowanie i układanie dziecka po karmieniu?