Palenie tytoniu w ciąży – jak zagraża matce i dziecku?
Rezygnacja z palenia bardzo często przychodzi z wielkim trudem i okupiona jest niepowodzeniami. Jednak palenie w ciąży szkodzi nie tylko Tobie, ale również Twojemu dziecku. Może to wiązać się z niemałym ryzykiem dla Was obojga. Tutaj znajdziesz informacje o tym, z jakimi zagrożeniami związane jest palenie w ciąży oraz co może pomóc Ci w przezwyciężeniu nałogu.
Nie da się zaprzeczyć, że jest wiele kobiet, które nie zrezygnowały z palenia w ciąży i mimo to urodziły zdrowe dzieci. Jeśli jednak uświadomić sobie, jakim ryzykiem obarczone jest palenie w ciąży, to odpowiedzialniej byłoby rzucić palenie. Najlepiej na stałe, gdyż podczas karmienia szkodliwe substancje przechodzą do mleka matki nawet, jeśli należysz tylko do biernych palaczy. Wiele badań dowodzi, że konsekwencją palenia u matki (aktywnego bądź biernego) jest podwyższone ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej. Nawet jeśli to na początku dla Ciebie trudne, to Tobie i Twojemu dziecku lepiej żyje się bez dymu.
Dlaczego palenie w ciąży zagraża Twojemu dziecku?
Każdy papieros zawiera około 4 800 różnych substancji, z których ponad 250 to substancje szkodliwe. Poniżej zamieszczone zostały ważniejsze negatywne skutki palenia w ciąży dla Ciebie i Twojego dziecka:
- Nikotyna zwęża naczynia krwionośne, co utrudnia prawidłowe ukrwienie Twojego organizmu. Dotyczy to również łożyska, przez co Twoje dziecko nie może być optymalnie zaopatrzone w tlen i składniki odżywcze.
- Substancje trujące przenoszone są przez łożysko do organizmu dziecka, które jest na nie dużo bardziej wrażliwe niż dorosły. Może to prowadzić do powstania wad rozwojowych.
- Podczas palenia do krwioobiegu przedostaje się duża ilość tlenku węgla, który utrudnia dotlenienie organizmu u Ciebie i Twojego dziecka.
Możliwe konsekwencje dla dziecka z powodu palenia
Utrudnione zaopatrzenie organizmu dziecka w składniki odżywcze w przypadku matek, które kontynuowały palenie w ciąży prowadzi do zmniejszonej masy urodzeniowej dzieci w porównaniu z innymi noworodkami. Dodatkowo obciążenie substancjami trującymi może skutkować opóźnionym rozwojem, a nawet wadami rozwojowymi płuc, mózgu bądź innych organów. Poza tym palenie w ciąży zwiększa ryzyko:
- Przedwczesnego porodu
- Poronień bądź martwych porodów
- Oderwania się łożyska
- Łożyska przodującego
- Przedwczesnego przerwania błon płodowych
- Późniejszych zachorowań na astmę, problemów z koncentracją
- Podnosi także ryzyko wystąpienia nowotworów
Dodatkowo u niektórych niemowląt można zaobserwować objawy odstawienia – w związku z tym, że substancje uzależniające po porodzie nie są już organizmowi dostarczane. Takie niemowlęta mogą mieć problemy ze snem, być nerwowe i niespokojne, sprawiać więcej problemów przy karmieniu.
Bierne palenie tak samo niebezpieczne
Niełatwo jest uniknąć biernego palenia. Zwłaszcza jeśli osoby z Twojego najbliższego kręgu palą. Bierne palenie jest niemal tak samo niebezpieczne dla Ciebie i Twojego dziecka jak aktywne. Jeśli przez sześć godzin biernie wdychasz dym tytoniowy, to tak, jak byś sama wypaliła dwa papierosy. W przypadku dzieci przelicznik ten jest jeszcze wyższy, gdyż ich organizm jest odpowiednio mniejszy. Dziecko rozwijające się w domu, w którym pali się papierosy może w najgorszym wypadku „biernie wypalać” dawkę odpowiadającą kilku bądź kilkunastu papierosów wypalonych samodzielnie. Twoje dziecko pali przez to razem z Tobą, a negatywny efekt dla zdrowia jest taki sam, jeśli nie większy.
Dlatego w pomieszczeniach, w których przebywają dzieci powinien obowiązywać surowy zakaz palenia. Jeśli zatem niemożliwe jest przezwyciężenie nałogu, powinnaś zadbać o to, aby domowi palacze wychodzili na papierosa przynajmniej na balkon. Samo wietrzenie pomieszczeń nasyconych dymem tytoniowym nie wystarcza, gdyż wiele substancji chemicznych mimo to pozostaje w powietrzu. Poza tym dym przedostaje się do mebli, dywanów, a nawet ścian, które potem stopniowo uwalniają szkodliwe substancje, nawet jeżeli papieros już dawno zgasł.
Jak rzucić palenie w ciąży?
Rzucić palenie nie jest wcale łatwo nawet, jeśli wiesz, że to niezbędne dla Ciebie i dziecka. Droga do zerwania z nałogiem może okazać się trudna i wyboista. Poniżej kilka rad, które pomogą osiągnąć cel:
- Oprzeć się pokusie: kiedy dręczy Cię chęć na papierosa, spróbuj znaleźć dla niego jakąś alternatywę. Weź dziesięć głębokich wdechów, zaparz ulubioną herbatę albo wyjdź na spacer.
- Uświadomić sobie i zmienić nawyki: fizjologiczne uzależnienie to jedna rzecz. Często jednak tak samo ciężko jest wyjść poza utarte nawyki i rytuały, które wypełniały Twoją codzienność może nawet nieświadomie. Do takich należeć może na przykład przerwa na papierosa. Jeśli uświadomisz sobie, w jakich sytuacjach i okolicznościach sięgasz po papierosa, będzie Ci łatwiej przygotować się na moment pokusy i odwrócić uwagę od podstępnego tytoniu.
- Otoczenie bez dymu: jeśli inni wokół Ciebie palą, będzie Ci niezwykle trudno samej zrezygnować. Poza tym bierne palenie jest tak samo szkodliwe jak to aktywne. Poproś o wsparcie swojego partnera, rodzinę, przyjaciół. Jeśli ktoś z Twoich najbliższych chce zapalić, może wyjść w tym celu na przykład na spacer. Palenie w Twoim bezpośrednim otoczeniu powinno stać się tematem tabu. Wyjdzie to na zdrowie nie tylko Tobie, ale i Twoim najbliższym.
- Pomocna dłoń: Nie jesteś sama ze swoim problemem. Poszukaj możliwości pomocy czy poradni w Twojej okolicy. Zasięgnąć rady możesz także telefonicznie bądź w Internecie. Jest wiele osób, instytucji i inicjatyw, które pomogą Ci przezwyciężyć nałóg. Pamiętaj jednak, że w takich przypadkach najlepiej zwracać się o pomoc do specjalistów, którzy wiedzą, jak w takich wypadkach postępować, niż do przypadkowych osób.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.