Obrzęki rąk i nóg – opuchlizna w czasie ciąży

Wiele kobiet ciężarnych zmaga się, zwłaszcza pod koniec ciąży, z obrzękami, przede wszystkim w kończynach dolnych i górnych. Dotyczy to około 24% z 3500 zapytanych kobiet w ciąży. Odpowiednia dieta, dużo płynów, jak również ruch i gimnastyka żylna pomogą złagodzić ten problem.

---

Jak dochodzi do obrzęków?

Do zatrzymania wody w organizmie dochodzi przede wszystkim pod koniec ciąży zwłaszcza przy upałach i wieczorami. Widoczne staje się to szczególnie na dłoniach, stopach i w kostkach. Pierścionki nie wchodzą na palec, buty zaczynają uwierać. W niektórych przypadkach nadmiar wody może odkładać się nawet na twarzy.

Za obrzęki w ciąży odpowiedzialne są hormony. Naczynia krwionośne rozszerzają się i tracą elastyczność. Jednocześnie wzrasta objętość krwi, którą trudniej jest transportować. Do tego naczynia stają się bardziej przepuszczalne. Krew gromadzi się w tkankach i płyny łatwiej przedostają się do nich z naczyń krwionośnych.

Obrzęki kończyn są co prawda nieprzyjemne, jednak w większości przypadków ustępują bezpośrednio po porodzie i nie niosą ze sobą żadnych następstw natury zdrowotnej. Nadmiar płynów zostanie usunięty z organizmu po porodzie na przykład poprzez zwiększoną potliwość w czasie połogu.

Uwaga: przy dodatkowych symptomach ryzyko zatrucia ciążowego!

Jeśli obrzęki się nasilą i wystąpią dodatkowo bóle głowy i inne symptomy gestozy, powinnaś obowiązkowo skontaktować się z lekarzem. Mogą to być bowiem oznaki nadciśnienia ciążowego (powyżej 140/90 mmHg), nazywanego także gestozą bądź zatruciem ciążowym.

W takim przypadku Twój lekarz zaleci zapewne test na obecność białka w moczu, co powinno potwierdzić lub odrzucić podejrzenie gestozy. Zatrucie ciążowe może w skrajnych przypadkach stanowić zagrożenie życia. Przy zawrotach i bólach głowy, zaburzeniach widzenia, mdłościach i wymiotach powinnaś od razu zgłosić się do szpitala bądź niezwłocznie skontaktować się ze swoim lekarzem.

Gestoza nie musi jednak dawać wyżej wymienionych objawów. Dlatego dobrze jest regularnie chodzić na wizyty kontrolne, aby móc w razie niebezpieczeństwa odpowiednio wcześnie zareagować.

Jak sobie radzić z obrzękami w ciąży?

Jeżeli dręczą Cię problemy z zatrzymaniem wody w organizmie, możesz spróbować złagodzić bądź pozbyć się dolegliwości:

• Połóż nogi nieco wyżej i rozluźnij się. Powinnaś postępować tak przy każdej nadarzającej się okazji, jeżeli masz tendencje do zatrzymywania wody w organizmie.
• Gimnastyka żylna może pomóc przy ostrych problemach z obrzękami w ciąży. Usiądź i wyciągnij palce stóp, a potem powróć do rozluźnionej pozycji wyjściowej. Dobrze robi także zataczanie kręgów stopami raz w jedną, raz w drugą stronę. To także pobudzi Twój układ krążenia.
• Kąpiele stóp z dodatkiem soli pomagają szybko i skutecznie.
• Przy dużych obrzękach skontaktuj się koniecznie z lekarzem. W ciężkich przypadkach może on przepisać Ci rajstopy uciskowe.

Woda na obrzęki ciążowe

Paradoksalnie przyjmowanie większej ilości płynów przyniesie Ci ulgę. Spróbuj wypijać przynajmniej dwa litry dziennie. Herbata bez cukru (ziołowa lub owocowa), kompoty i woda mineralna wspierają Twoją gospodarkę wodną.

Zrównoważona dieta

Odpowiednie żywienie może w dużym stopniu przyczynić się do zmniejszenia, a nawet całkowitego zniknięcia problemów obrzęków w ciąży.

• Owoce i warzywa, zwłaszcza ziemniaki, ananas, ogórki, seler naciowy czy szparagi mogą okazać się bardzo pomocne.
• Dbaj o produkty bogate w witaminy.
• Jeśli Twój lekarz stwierdzi białko w moczu, co oznacza niebezpieczeństwo zatrucia ciążowego, powinnaś zwrócić szczególną uwagę na dietę bogatą w białko. Znajdziesz je przede wszystkim w mleku i produktach mlecznych, jajkach, mięsie, rybach i orzechach.

W naszym dziale Dieta w ciąży znajdziesz wiele innych cennych wskazówek dotyczących żywienia w ciąży.

Przeczytaj także: Jakie mleko pić w ciąży? – zsiadłe, surowe a może pasteryzowane?

Mit rezygnacji z soli i „dni ryżowych”

Jeszcze jakiś czas temu lekarze zalecali kobietom w ciąży redukcję spożycia soli jako substancji odpowiedzialnej za zagęszczanie krwi. Teoria ta jednak nie znalazła potwierdzenia w badaniach naukowych. Niektóre z nich wskazują nawet na istotny wpływ prawidłowego (ale nie zbyt wysokiego!) zaopatrzenia organizmu w sól w czasie ciąży.

Dobrze jest jednak stosować nie tylko sól kuchenną, ale także na przykład morską.

Może Cię zainteresować: Jaka sól jest najzdrowsza, jaką sól wybrać? 

Nie daj się także namówić do tak zwanych dni ryżowych lub ziemniaczanych. To zalecenie jest całkowicie przestarzałe, a przypadku zatrucia ciążowego może być nawet niebezpieczne dla zdrowia.

Jak zapobiegać obrzękom w ciąży?

Ruch i masaże pomogą zapobiegać i łagodzić dolegliwości związane z zatrzymaniem wody w organizmie w ciąży.

• Pływanie to bardzo bezpieczna możliwość poprawy krążenia i przez to zapobiegania zatrzymaniu wody w organizmie. Również gimnastyka, spacery, jazda na rowerze czy taniec mogą okazać się pomocne.
• Zmienny prysznic i kąpiele (zwłaszcza nóg) poprawiają ukrwienie i pomagają Ci poczuć się lepiej.
• Codzienne spacery na świeżym powietrzu wspomagają pracę układu krwionośnego i zapewniają Twojemu dziecku dodatkową dawkę tlenu, za którą Twoje maleństwo będzie Ci na pewno wdzięczne.
• Podczas kąpieli lub po niej nie zaszkodzi mały masaż nóg. Poruszaj się przy tym od dołu do góry, aby wspierać przepływ krwi.

Obrzęki w ciąży to tylko jedna z dolegliwości, które mogą doskwierać Ci w tym czasie. W naszym dziale Dolegliwości ciążowe dowiesz się jakie są najczęstsze problemy w tym czasie i jak sobie z nimi radzić.