Kangurowanie noworodka – zobacz na czym polega i po co jest

Kangurowanie to bezpieczna i bardzo skuteczna metoda opieki nad wcześniakami. Zapewnia „małym pospieszalskim” nadrobienie straconego czasu, który powinny jeszcze spędzać w brzuchu mamy. Metoda kangura należy do najbardziej naturalnych i najstarszych sposobów utrzymania przy życiu noworodków, które przyszły na świat zbyt wcześnie.

To rodzaj specyficznego kontaktu mamy z dzieckiem, który umożliwia szybsze zaaklimatyzowanie się w całkowicie nowym środowisku. W momencie narodzin noworodek w jednej chwili traci wszystko, co było mu miłe, bliskie i dawało poczucie bezpieczeństwa. W zamian otrzymuje oślepiające światło, poczucie chłodu i dotyk gumowych rękawiczek. Musimy zdawać sobie sprawę z tego, że im mniejsze dziecko, tym trudniej radzi sobie ono z bombardującymi go bodźcami. Nic więc dziwnego, że czuje się obco i źle.

Kangurowanie noworodka ma wynagrodzić i zrekompensować wcześniakowi trudne początki. Bliski kontakt skóra do skóry daje wcześniakowi poczucie bliskości i bezpieczeństwa, którego w tej chwili bardzo potrzebuje. Śmiało można stwierdzić, że kontakt ten ma takie samo znaczenie, jak wysokiej klasy sprzęt medyczny.

Kojące bicie serca, znajomy głos i zapach, ciepło i miłość, a do tego izolowanie przed nadmiarem bodźców sprzyja szybszemu rozwojowi dziecka i pozwala na nawiązanie pozytywnego kontaktu między rodzicami a dzieckiem.

Co to jest i na czym polega kangurowanie wcześniaka po porodzie?

Polega na układaniu wcześniaka na brzuchu mamy (taty lub opiekuna). Mama przyjmuje pozycję półleżącą, np. w wygodnym fotelu lub na łóżku. Dziecko ubrane tylko w czapeczkę, skarpetki i pieluchę układa się bezpośrednio na skórze matki z główką między jej piersiami.



Kontakt skóra do skóry jest w tej metodzie bardzo istotny. Udowodniono, że temperatura klatki piersiowej matki potrafi dostosować się do potrzeb jej dziecka. Jeśli organizm noworodka jest wychłodzony, temperatura klatki piersiowej matki wzrasta (by go ogrzać), natomiast gdy jest mu za ciepło, temperatura spada. Dzięki temu w organizmie dziecka stabilizuje się temperatura ciała, ciśnienie krwi i czynność serca.

Przytulony niemowlak może być podtrzymywany specjalną elastyczną opaską, która dodatkowo będzie pełniła rolę otulacza. Przy takim rozwiązaniu mama zyskuje „wolne ręce”, może więc w tym czasie coś przekąsić lub czegoś się napić. Takie kangurowanie może trwać nawet kilka godzin dziennie. Wszystko zależy od stanu zdrowia wcześniaka i komfortu matki.

„Mały kangurek” podczas przebywania na brzuchu mamy słyszy bicie jej serca, czuje jej oddech, ciepło i zapach skóry. Wszystkie te czynniki sprawiają, żenoworodek w trakcie kangurowania czuje się bezpiecznie i komfortowo, a to z kolei przekłada się na poprawę stanu jego zdrowia.

Misja kangurowania dobiega końca z chwilą, gdy dziecko osiąga odpowiednią wagę ciała i staje się bardziej ruchliwy – jest to wyraźny znak, że wszystko wraca do normy.

Kangurowanie noworodka po porodzie przez ojca?

Metoda jest adresowana do noworodków urodzonych przed 36. tygodniem ciąży i ważących mniej niż 2500 g, których parametry życiowe są w miarę stabilne. Dziecko musi samodzielnie ssać i oddychać.

Co to jest kangurowanie dziecka?

Kangurowanie narodziło się ok. 1978 r. w kolumbijskiej Bogocie. Metoda ta została opracowana z przyczyn dość prozaicznych – braku personelu medycznego i odpowiedniego sprzętu. Ograniczona ilość inkubatorów spowodowała, że przyznawano je tylko najbardziej potrzebującym wcześniakom.

Wysoki wskaźnik porzuceń i śmiertelności wśród tej grupy noworodków zmusił tamtejszych lekarzy do działania. Z powodu braku dostatecznej ilości sprzętu zaczęto układać małych pacjentów na piersiach ich matek, zwiększając w ten sposób szanse na ich przeżycie. Metoda ta okazała się świetną alternatywą dla zwykłych inkubatorów. Ku zaskoczeniu kolumbijskich lekarzy okazało się, że większość kangurowanych noworodków, które przebywały w bliskim kontakcie ze swoją mamą przeżyło, pomimo wysokiej jak na tamte czasy śmiertelności wśród wcześniaków.

Metoda „Kangurowania noworodka” zyskała ogromną popularność w Europie Zachodniej i USA, a w krajach skandynawskich stała się standardem. Obecnie stosuje się ją także w wielu polskich szpitalach.

Po prawie 20 latach badań i obserwacji stwierdzono, że kangurowanie jest czymś więcej niż tylko zastępowaniem inkubatora. Ta metoda oferuje coś znacznie ważniejszego, coś, czego nie są w stanie zapewnić nawet najlepsze inkubatory – bliskość i głęboką więź z rodzicem.

Jakie korzyści niesie za sobą kangurowanie noworodka ?

• skraca się okres sztucznej wentylacji i karmienia wcześniaka sondą
• wcześniaki szybciej osiągają odpowiedni wzrost i wagę ciała
• szybciej stabilizuje się akcja serca i rytm oddechu
• wcześniaki mają lepszą regulację temperatury ciała
• zmniejsza się ryzyko wystąpienia infekcji
• noworodki lepiej radzą sobie ze stresem adaptacyjnym
• wcześniaki szybciej się rozwijają
• zmniejsza się odsetek ciężkich zachorowań i umieralności wśród tej grupy noworodków
• wcześniaki szybciej nadrabiają braki wynikające z przedwczesnego porodu
• układ nerwowy wcześniaków rozwija się szybciej i lepiej
• wcześniak śpią znacznie spokojniej, a ich sen jest dojrzalszy niż u wcześniaków „niekangurowanych”
• noworodki te rzadziej płaczą
• wcześniaki szybciej osiągają prawidłowe napięcie mięśniowe
• wcześniaki mają słabsze odczucie traumy (pobyt w inkubatorze, odłączenie od matki, liczne badania i zabiegi, duża ilość leków)
• wcześniaki chętniej i szybciej uczą się ssać, co wspomaga proces karmienia piersią
• wcześniaki mają zaspokojoną potrzebę bliskości, miłości i czułości
• nawiązuje się silna i głęboka więź emocjonalna między rodzicem a dzieckiem
• wcześniaki są szybciej wypisywane ze szpitala

Korzyści dla mamy podczas kangurowania noworodka

• kangurowanie sprzyja poznawaniu swojego dziecka, jego odruchów, zachowań i sygnałów przez niego wysyłanych
• zmniejsza się ryzyko wystąpienia problemów z laktacją i karmieniem piersią
• dzięki kangurowaniu laktacja zostaje naturalnie pobudzana, co pośrednio przyczynia się do poprawy stanu zdrowia dziecka, a u mamy minimalizuje obawy związane z karmieniem piersią
• zmniejsza się ryzyko wystąpienia depresji poporodowej, a jeśli już do niej dojdzie, to kangurujące mamy wychodzą z niej stosunkowo szybko
• kangurowanie sprawia, że mamy czują się potrzebne, a wręcz niezbędne swojemu dziecku
• kangurowanie dobrze wpływa na dobre samopoczucie świeżo upieczonej matki
• kangurujące mamy są pewniejsze i spokojniejsze podczas kontaktu z dzieckiem. Nie panikują, nie stresują się i nie boją się wykonywać różnych czynności przy niemowlaku
• kangurowanie jest formą terapii i działa uspokajająco na psychikę świeżo upieczonej mamy, która targana jest skrajnymi emocjami, związanymi z przedwczesnym porodem i kiepskim stanem zdrowia dziecka.

Korzyści kangurowania dla ojca

Ojciec dziecka również może wcielać się w rolę kangura, odciążając w ten sposób swoją partnerkę. Dzięki temu będzie się czuł potrzebny i szybciej odnajdzie się w nowej roli. Kangurujący tatusiowie nie mają poczucia wyobcowania czy odsunięcia. Dzięki tej metodzie mają otwartą drogę do tego, by stworzyć z niemowlakiem silną i głęboką więź.

Widok spokojnego i zrelaksowanego dziecka, spoczywającego na brzuchu lub piersiach któregoś z rodziców, działa na nich kojąco i uspokajająco. Daje im poczucie wartości i sprawia, że są mu rzeczywiście potrzebni. W przypadku opieki nad wcześniakiem taka świadomość jest niezbędna zarówno rodzicom, jak i dziecku.

Zuzanna Nowakowska

Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.