Dolegliwości trawienne u niemowląt – najczęstsze objawy
U najmłodszych dzieci przewód pokarmowy wciąż nie jest w pełni rozwinięty, dlatego nierzadko maluchom doskwierają dolegliwości trawienne. Jak je rozpoznać?
Niedojrzały przewód pokarmowy u dzieci
Pod względem anatomicznym narządy układu pokarmowego są dobrze ukształtowane w momencie narodzin. Jeśli chodzi o ich funkcję, to mija wiele tygodni, zanim przewód pokarmowy „nauczy się” odpowiedniej pracy. Pełen rozwój czynnościowy trwa minimum przez pierwszy rok życia dziecka. Co składa się na niedojrzałość przewodu pokarmowego?
- Niedojrzałość enzymów trawiennych produkowanych przez trzustkę;
- zmniejszona synteza kwasów tłuszczowych w wątrobie;
- zmniejszona aktywność enzymów błony śluzowej jelita – zwłaszcza laktazy rozkładającej laktozę;
- niedojrzały układ odpornościowy jelit (GALT);
- nierozwinięta mikroflora bakteryjna jelit;
- nierozwinięta prawidłowa motoryka przewodu pokarmowego: przełykanie pokarmu, przesuwanie się pokarmu z przełyku do żołądka, opróżnianie żołądka, pasaż jelitowy. [1]
Kolka niemowlęca, zaparcie, ulewanie – jak je rozpoznać?
Trawienie nawet najmniejszej ilości pokarmu dla malucha jest dużo większym wyzwaniem niż dla dorosłego człowieka. Czasem u dzieci pojawiają się trudności z trawieniem i doskwierają im kolki, zaparcia lub ulewania. Niemowlę nie powie nam o tym, co mu dolega. Jak rozpoznać najczęstsze dolegliwości?
Kolka to napadowy płacz lub krzyk, którego nie da się ukoić. Pojawia się nagle, często wieczorem. Dziecko podkurcza nóżki, a rodzic może zauważyć zwiększenie obwodu brzuszka, zwiększoną ilość oddawanych gazów i tzw. przelewanie płynu w jelitach. [2]
W przypadku zaparć kupka dziecka jest sucha, twarda i zbita. Dziecko oddaje stolec z wyraźnym wysiłkiem, grymasi i płacze. Po zrobieniu kupki dziecko uspokaja się.
Ulewanie to cofanie się pokarmu z żołądka do przełyku, a następnie wypluwanie go. Zwracana treść pokarmowa może być w pełni płynna lub mieć konsystencję twarożku, co oznacza, że częściowo została strawiona w żołądku. Ulewania często występują po jedzeniu, ale nie powinny mieć objętości przekraczającej ok. 2 łyżeczek herbacianych.
Sposoby na dolegliwości trawienne u niemowląt
Wiele prostych działań może wspomóc przewód pokarmowy dziecka w okresie adaptacji do prawidłowej pracy.
- Karm dziecko mniejszymi porcjami mleka.
- Podczas karmienia trzymaj dziecko tak, żeby jego główka była ułożona nieco wyżej niż reszta ciała.
- Nie układaj malucha na brzuchu bezpośrednio po jedzeniu.
- Jeśli karmisz piersią, a Twoje dziecko nie toleruje laktozy – wyłącz ją ze swojej diety.
- Jeśli Twoje dziecko pije mleko modyfikowane i zauważasz u niego objawy dolegliwości trawiennych – zapytaj w aptece o mleko na kolki i zaparcia.
- Zadbaj o spokój w otoczeniu dziecka.
- Między posiłkami masuj brzuszek dziecka.
Pomoc z apteki
Warto zapytać o lek na kolki, który pomoże w pozbyciu się nadmiaru gazów z jelit malucha. Takie preparaty są dostępne bez recepty i mają wygodną formę kropelek do podawania doustnie. Zawartą w nich substancją jest symetykon, który nie wchłania się z przewodu pokarmowego – działa w jelicie i rozbija duże pęcherzyki gazów na mniejsze. [2]
Pomocne mogą być probiotyki zawierające szczep Lactobacillus reuteri – tzw. „dobre bakterie jelitowe”, które wspomagają i usprawniają pracę przewodu pokarmowego dziecka. [3]
Dolegliwości trawienne u maluchów są trudne i dla dziecka, i dla jego rodziców. Stąd niezwykle istotna jest wnikliwa obserwacja zachowania dziecka. Ty jako rodzic najlepiej znasz swoją pociechę. Ze swoimi obserwacjami i niepokojem zawsze możesz zgłosić się po poradę do lekarza rodzinnego lub pediatry.
Bibliografia
[1] F. Indrio i in., „Development of the Gastrointestinal Tract in Newborns as a Challenge for an Appropriate Nutrition: A Narrative Review”, Nutrients, t. 14, nr 7, s. 1405, mar. 2022, doi: 10.3390/nu14071405.
[2] A. Ratajczak, K. Ratajczak, i W. Feleszko, „Infantile colic”, Pediatria i Medycyna Rodzinna, t. 12, s. 413–418, grudz. 2016, doi: 10.15557/PiMR.2016.0041.
[3] S. Daelemans, L. Peeters, B. Hauser, i Y. Vandenplas, „Recent advances in understanding and managing infantile colic”, F1000Res, t. 7, s. F1000 Faculty Rev-1426, wrz. 2018, doi: 10.12688/f1000research.14940.1.
Zuzanna Nowakowska to ceniona autorka w dziedzinie ciąży i parentingu, oferująca przyszłym rodzicom rzetelne porady i wsparcie w jednym z czołowych serwisów o parentingu. Jej zaangażowanie w promowanie świadomego rodzicielstwa przyniosło jej szerokie uznanie oraz lojalne grono czytelników.